Σύμφωνα με την επίσημη ορολογία είναι κάθε ενδοστοματικό, κινητό μηχάνημα, κατασκευασμένο απο ελαστικό υλικό με αντοχή στην παραμόρφωση, η χρήση του οποίου βοηθάει στον περιορισμό του τραυματισμού των δοντιών, των ΚΓΔ, του οστού της άνω και κάτω γνάθου και τέλος των ενδοστοματικών και περιστοματικών ιστών.
Κατηγορίες
Οι νάρθηκες προστασίας δοντιών και προσώπου, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρία Δοκιμασίας Υλικών (American Society for Testing Materials, ASTM), τη Διεθνή Ακαδημία Οδοντικής Τραυματολογίας (International Association of Dental Traumatology, IADT) και τη Διεθνή Ακαδημία Αθλητικής Οδοντιατρικής (International Academy for Sports Dentistry, IASD) διακρίνονται σε 3 τύπους:9
- Προκατασκευμένοι (stock prefabricated), (Εικ.1)
- Μερικώς προσαρμοζόμενοι (boil and bite/mouth-formed), (Εικ.2)
- Εξατομικευμένοι Διαστρωματικοί Προστατευτικοί–Οδοντιατρικοί νάρθηκες (custom made), (Εικ.3)
Οι προκατασκευασμένοι και οι μερικώς προσαρμοζόμενοι νάρθηκες αφορούν το 90-95% της αγοράς. Κατασκευάζονται απο πλαστικά υλικά, παράγωγα πόλυ-βίνυλ χλωριδίου (PVC) και συμπολυμερή οξικού πολυ-βινυλίου και πολυ-αιθυλενίου (PVA-PE). Είναι οικονομικοί, αλλά δεν έχουν καλή εφαρμογή (συνήθως είναι υποεκτατικοί) και συγκράτηση, δημιουργώντας προβλήματα δυσανεξίας στον αθλούμενο.
Η προστασία των δοντιών, των ενδοστοματικών και των περιστοματικών ιστών είναι μικρή, ενώ υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού των περιοδοντικών ιστών, λόγω αύξησης της θερμοκρασίας στους νάρθηκες που προσαρμόζονται αφού πρώτα έχουν τοποθετηθεί σε ζεστό νερό.10
Οι εξατομικευμένοι προστατευτικοί νάρθηκες ή αλλιώς οδοντιατρικοί νάρθηκες κατασκευάζονται μετά απο λήψη αποτυπωμάτων στο οδοντιατρείο. Ως εκ τούτου έχουν άριστη εφαρμογή και συγκράτηση. Υλικό εκλογής αποτελεί το EVA (Ethyl Vinyl Acetate) που ανήκει στην οικογένεια των πολυμερών και είναι το μοναδικό που συνδυάζει ελαστικότητα, αντοχή στην απόσχιση, απορρόφηση του μεγαλύτερου ποσοστού ενέργειας απο το σημείο κρούσης και διασπορά της υπολειπόμενης. Επίσης είναι άοσμο, άχρωμο, έχει ουδέτερη γεύση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί διαστρωματικά.11
Η συγκεκριμένη κατηγορία αθλητικών ναρθήκων επιδέχεται εξατομικευμένες τροποποιήσεις, όπως επιπλέον ενίσχυση σε κάποιες συγκεκριμένες περιοχές, προσφέροντας έτσι μεγαλύτερη προστασία στον αθλούμενο. Ακόμη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν απο ασθενείς που φέρουν ακίνητους ορθοδοντικούς μηχανισμούς (brackets) για τη δημιουργία χώρου μέχρι την τελική προβλεπόμενη θέση των δοντιών.
Τέλος, επιτρέπουν στον αθλούμενο να επιτελέσει απρόσκοπτα βασικές λειτουργίες όπως η αναπνοή, η ομιλία και η κατάποση συμβάλλοντας στη μέγιστη δυνατή απόδοσή του.